Een wijk naar behoefte

Groen en water als hoofddrager
Buitenveen ligt in een karakteristiek poldergebied, naast Nieuw Oosteinde en tussen Aalsmeer en Amstelveen. De waterrijke omgeving kenmerkt zich door lintbebouwing met langgerekte kavels. “Dat gevoel proberen we mee te nemen in het stedenbouwkundig plan”, zegt Manon van SVP. “Maar tegelijk is het ook wishful thinking. Er komen veel woningen en dat moeten we combineren met een groene en waterrijke inrichting van de openbare ruimte. Zo komen er woningen met veranda’s aan groene straten, woningen aan een heus dorpsplein, woonhoven met appartementen, levensloopbestendige woningen, maar ook goede tussenwoningen en tweekappers. In verschillende dichtheden én met plekken om water te bergen in wadi’s. Buitenspelen concentreren we in een ruim opgezette groenstructuur. Er is plek voor wandelpaden, duurzame groene ingrepen en met groen accentueren we de verbinding tussen de buurten. Denken vanuit water en groen past bij de cultuurhistorie van deze plek. De mooie lange waterlijnen met groene oevers, rietkragen, karakteristieke bomen en bruggen zorgen voor verbinding met het omliggende gebied én het geeft kwaliteit voor de bewoners. Het hoort bij deze plek en daarmee ook in het stedenbouwkundig ontwerp.”

Plus voor de leefbaarheid
Op tafel liggen tekeningen die de contouren van het nieuwe Buitenveen prijsgeven. Een stedenbouwkundig plan waar druk over nagepraat wordt. Eén ding is duidelijk: er is intensief samengewerkt om tot een mooi plan te komen met circa 850 woningen. Manon: “Vanuit de gemeente hebben we duidelijke kaders meegekregen en daar hebben we verschillende woonmilieus bij bedacht. Het gaat van dorps via suburbaan naar meer stedelijk wonen. Buitenveen is ontworpen als één wijk met drie buurten, met ieder een eigen karakter. Daarmee voorzien we in verschillende behoeften die er in Aalsmeer zijn. De diversiteit in het stedenbouwkundig plan nu, is een plus voor de leefbaarheid straks.”

Grip op het plan
Een plan maken met zoveel woningen én maatschappelijke voorzieningen gaat niet over één nacht ijs. Volgens Gerard houdt de stapeling van belangrijke actuele thema’s de betaalbaarheid - en daarmee financierbaarheid - in de houtgreep. “We willen veel groen, een gezonde leefomgeving, passende woningen, klimaatadaptieve openbare ruimtes, energieneutraal bouwen én parkeren volgens traditionele normen. Tel dat bij elkaar op en je snapt direct waar het knelpunt zit in een gebiedsontwikkeling van deze omvang. Ik ben heel blij dat we met alle partijen gezamenlijk tot een plan zijn gekomen waarmee we snelheid kunnen maken op de woningmarkt. Het is een cliché, maar als je samen kunt rekenen en tekenen, dan krijg je een significant beter plan.”

Dankzij duidelijke kaders én goede keuzes vanuit de gemeente kwam er grip op het plan. “Dat hebben we echt aan de goede samenwerking met Carl en zijn collega’s te danken”, zegt Gerrit. “Door intern bij de gemeente prioriteit te geven aan een plan van deze omvang, ontstaat er voortgang. Binnen de kaders zijn we op een aantal punten gaan excelleren. Je hoeft namelijk niet alles met een 10 te doen om een goede, toekomstbestendige wijk te ontwikkelen. Het feit dat Eigen Haard vanaf het begin betrokken was, heeft ervoor gezorgd dat de sociale huurwoningen goed over het plan verdeeld zijn. We hebben de grondposities van de combinatie Van Wanrooij / Roosdom Tijhuis en Eigen Haard samengevoegd en daarmee de contouren van het totale plan bepaald.”

Passend bij doelgroep
Voor Martijn betekent het inbrengen van de grondposities dat de corporatie gelijkwaardig aan tafel zit met de ontwikkelaars. “Met marktpartijen erbij sta je heel sterk in zo’n ontwikkeling, terwijl wij als afnemer van de sociale huurwoningen steviger in het zadel zitten. In Buitenveen voegen we 213 sociale huurwoningen toe, die passen bij onze doelgroep. Dat is nodig, want er zijn gewoonweg te weinig passende sociale huurwoningen in de regio. Dat een groot deel van de woningen ook nog eens grondgebonden is, is voor ons een kers op de taart.”

Uitgangspunten fier overeind
Projectmanager Carl is met al zijn ervaring in 2021 naar voren geschoven om Buitenveen te versnellen. “Er was behoefte aan solide ambtelijke aandacht in dit voor Aalsmeer belangrijke project. De afgelopen periode was intensief en het eerste deel van het proces vond door de pandemie online plaats. Het was echt een digitale pressure-cooker, waar flinke stappen in zijn gezet. Dat maak ik wel eens anders mee. Dat Buitenveen ook een aanzienlijke maatschappelijke voorziening krijgt met onder andere een school, gymzaal en kinderdagverblijf, is door het team goed opgepakt. Dat is cruciaal voor de leefbaarheid van de hele omgeving. Dit programma staat fier overeind.

Ook op de ontwerpuitgangspunten voor blauw en groen ben ik trots. Hemelwater wordt over het oppervlak naar wadi’s en naar de zijkanten van het gebied geleid. Het verdwijnt dus niet de riolering in, maar het wordt op een natuurlijke manier tijdelijk vastgehouden binnen het plangebied of het wordt via het groen naar het oppervlaktewater buiten het plangebied afgevoerd. Zo maken we de wijk klimaatbestendig.”

Trots voert boventoon
Aan tafel zit niet alleen veel kennis, maar ook veel trots. Manon ervaarde de samenwerking als constructief en intensief. “Met de ontwerpers en de beheerders van de gemeente en Adviesbureau Haver Droeze hebben we ontzettend nauw samengewerkt. Het ontwerp is echt een co-productie geworden, waardoor het plan breed gedragen wordt.”

Voor Gerard was het een proces met een duidelijke finish in zicht. “We bleven vasthouden aan onze planning om het bestemmingsplan tijdig in procedure te brengen. We wilden de nieuwe Omgevingswet voorblijven. Dat de gemeente dan hele duidelijke keuzes maakt in het programma, zorgt voor een enorme eindsprint.” Martijn beaamt de snelheid die is gemaakt. “Wij zijn op de bagagedrager van Van Wanrooij en Roosdom Tijhuis meegegaan. Zij kunnen ontzettend snel schakelen en daar zie ik het in andere projecten wel eens aan ontbreken. Met Carl en zijn collega’s erbij vanuit de gemeente, kreeg het project echt de wind mee.”

Om in de metafoor van sportwedstrijden te blijven, heeft Carl het over marathonvergaderingen. “Het mooie was; het werd gewoon gedaan! Met pizza-avonden in het gemeentehuis hebben we het proces echt op een militaire manier doorlopen. Snel en consciëntieus.” Dat er ook nog steeds flexibiliteit in het plan zit, dat vindt Gerrit de grootste winst. “We zijn hier nog wel een jaar of tien bezig en dan moet je in deze fase niet alles willen dichttimmeren. De woningmarkt is onderhevig aan veranderingen. We hebben enigszins vrijheid om daar in de toekomst op in te kunnen spelen en dat maakt het plan óók voor ons toekomstbestendig.”